تاب آوری مهاجران، یا توانایی آنها برای مقابله با فشارهای ناشی از مهاجرت و سازگاری با محیط‌های جدید، یکی از مهم‌ترین مباحث مرتبط با مهاجرت در عصر مدرن است.
این پدیده نه تنها به عنوان یک مکانیسم بقا، بلکه به‌عنوان ابزاری برای پیشرفت اجتماعی و اقتصادی مهاجران شناخته می‌شود. مهاجران در سراسر جهان، از جمله کسانی که به دلیل جنگ، فقر، یا تغییرات آب‌وهوایی مجبور به ترک خانه می‌شوند، با چالش‌هایی همچون فقر، تبعیض، موانع زبانی و فرهنگی، و جدایی از شبکه‌های اجتماعی روبرو هستند.
با این حال، بسیاری از آنها با استفاده از منابع فردی و اجتماعی، مانند خانواده، جوامع مذهبی، یا سازمان‌های غیردولتی، توانسته‌اند به ایجاد زندگی پایدار در مقصد جدید دست یابند. تاب آوری مهاجران نه تنها به توانمندسازی خود آنها کمک می‌کند، بلکه به تقویت جوامع پذیرنده نیز منجر می‌شود.
برای مثال، مهاجران اغلب نقش کلیدی در پر کردن شکاف‌های نیروی کار، ایجاد کسب‌وکارهای محلی، و غنی‌سازی تنوع فرهنگی ایفا می‌کنند.
این توانایی انعطاف‌پذیری، ریشه در عواملی مانند هویت فرهنگی قوی، مهارت‌های ارتباطی، و حمایت اجتماعی دارد که به مهاجران کمک می‌کند تا در برابر استرس‌های روانی و اجتماعی مقاومت کنند.
نقش سیاست‌ها و جوامع در تقویت تاب آوری مهاجران
برای تقویت تاب آوری مهاجران، نقش دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی حیاتی است. سیاست‌هایی که به ادغام مهاجران در بازار کار، دسترسی به آموزش، و مراقبت‌های بهداشتی توجه می‌کنند، می‌توانند به کاهش آسیب‌پذیری و افزایش فرصت‌های اقتصادی آنها کمک کنند.
برنامه‌های آموزشی که به یادگیری زبان مقصد و فرهنگ محلی می‌پردازند، به مهاجران اجازه می‌دهند تا سریعتر در جامعه جدید خود ادغام شوند.
از سوی دیگر، جوامع محلی نیز با ایجاد فضاهایی برای تعامل فرهنگی و کاهش تنش‌های نژادی، می‌توانند به تاب آوری مهاجران کمک کنند. به‌عنوان مثال، شهرهایی که برنامه‌های مشترک بین مهاجران و بومی‌ها را ترویج می‌دهند، شاهد کاهش تبعیض و افزایش همکاری‌های اقتصادی هستند.
تاب آوری مهاجران نه تنها به بهبود کیفیت زندگی آنها منجر می‌شود، بلکه به ایجاد جوامعی پایدار و مقاوم در برابر بحران‌های جهانی کمک می‌کند. این رویکرد می‌تواند الگویی برای سایر گروه‌های آسیب‌پذیر در مواجهه با چالش‌های ناشی از جهانی‌شدن و تغییرات دموگرافیک باشد.
کتاب تاب‌آوری و مهاجرت نوشتهٔ مارشا اکبر، با ترجمهٔ دکتر محمدرضا مقدسی مدیر خانه تاب آوری و زهرا نیازاده ، توسط انتشارات مهدخت منتشر شده است . این کتاب بر سه محور اصلی تأکید دارد: پیچیدگی پویایی‌های نهادی-اجتماعی در مفهوم تاب‌آوری، کم‌توجهی پژوهش‌های پیشین به بستر مهاجرت در بررسی این مفهوم، و ضرورت رویکردهای میان‌رشته‌ای برای درک بهتر آن .
این اثر با مرور آثار منتشرشده در بازهٔ سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ ، چالش‌های مهاجرت و نقش تاب‌آوری در غلبه بر آنها را در سطوح فردی، خانوادگی، اجتماعی و فرهنگی بررسی می‌کند . کتاب با عنوان فرعی «کاوشی در ذخیرهٔ دانش»، به تحلیل مفاهیم نظری و کاربردی تاب‌آوری می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه این ویژگی، افراد مهاجر را در برابر ناملایمات ناشی از تغییر محیط زندگی توانمند می‌سازد .
کتاب تاب‌آوری و مهاجرتبا حجم ۱۳۰ صفحه ، این کتاب منبعی ارزشمند برای مطالعات مهاجرت و روانشناسی اجتماعی است .
