مددکاری اجتماعی در مقیاس جهانی نیازمند همکاری دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای مردمی برای کاهش آسیب‌های اجتماعی است.
مددکاری اجتماعی در مقیاس جهانی بر ایجاد عدالت اجتماعی، حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و توانمندسازی جوامع فقیر تمرکز دارد.
مددکاری اجتماعی یکی از علوم انسانی نوین و تخصصی است که در دهه اخیر با شتابی قابل توجه در جهان گسترش یافته و از یک فعالیت حمایتی محدود به عرصه‌ای بین‌المللی، تخصصی، دانشگاهی و سیاست‌گذار تبدیل شده است. هنگامی که از مددکاری اجتماعی در مقیاس جهانی سخن می‌گوییم، منظور شبکه هماهنگ و گسترده‌ای از اقدامات، رویکردها و برنامه‌های جامعه‌محور، دولت‌محور و سازمان‌محور است که برای حمایت از افراد، گروه‌های آسیب‌پذیر و جوامع در سراسر جهان طراحی می‌شود.
جهانی شدن مشکلات اجتماعی، جنگ‌ها، مهاجرت‌ها، فقر گسترده، بحران‌های زیست‌محیطی و نابرابری اقتصادی سبب شده است که مددکاری اجتماعی دیگر محدود به مرزهای یک کشور نباشد و به حرفه‌ای تبدیل شود که در سطح بین‌المللی معنا دارد.
مددکاری اجتماعی در مقیاس جهانی نقش مهمی در رسیدگی به بحران‌های مهاجرت، جنگ، فقر و نابرابری‌های اقتصادی ایفا می‌کند.
مددکاری اجتماعی در مقیاس جهانی بدون آگاهی فرهنگی و احترام به تفاوت‌های قومی، دینی و زبانی قابل اجرا نیست.
در جهان امروز مددکاران اجتماعی باید آگاهی جهانی داشته باشند. یعنی درک کنند که یک بحران اجتماعی تنها در یک منطقه باقی نمی‌ماند و ممکن است آثار آن به کشورها و ملت‌های دیگر سرایت کند.
نمونه روشن آن وضعیت مهاجران و پناهندگان در خاورمیانه، آفریقا، آمریکای جنوبی و حتی اروپا است. هرگاه جنگ، خشکسالی یا فروپاشی اقتصادی رخ می‌دهد، اولین گروه‌هایی که نیازمند حمایت هستند، افرادی‌اند که خانه، درآمد یا امنیت خود را از دست داده‌اند.
در این میان، مددکاران اجتماعی وظیفه دارند نه تنها خدمات حمایتی مستقیم ارائه کنند، بلکه در سطح بین‌المللی برای سیاست‌گذاری انسانی، ایجاد قوانین حمایتی و طراحی نظام‌های مراقبتی پایدار تلاش کنند.
مددکاری اجتماعی جهانی به مفهوم همکاری کشورهای مختلف برای کاهش رنج انسانی است.
سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان ملل متحد، یونیسف، کمیساریای عالی پناهندگان و بسیاری از نهادهای مردم‌نهاد بین‌المللی نقش مهمی در این میان دارند.
این سازمان‌ها تنها کمک مالی ارائه نمی‌دهند بلکه باید ساختارهای حمایتی ایجاد کرده و به مددکاران اجتماعی آموزش‌هایی ارائه دهند که با فرهنگ‌ها، زبان‌ها و نظام‌های متفاوت سازگار باشد.
یکی از ویژگی‌های مهم مددکاری اجتماعی در مقیاس جهانی داشتن رویکرد میان‌فرهنگی است. مددکار باید بداند که چه چیزی در فرهنگ‌های مختلف قابل پذیرش است، چه نوع حمایت ممکن است باعث تنش فرهنگی شود و چگونه می‌توان فرایند توانمندسازی را بدون دخالت آسیب‌زا انجام داد.
در حوزه جهانی، مددکاری اجتماعی دیگر یک خدمات حمایتی ساده نیست، بلکه بخشی از توسعه پایدار محسوب می‌شود.
در اهداف توسعه پایدار سازمان ملل، مسائلی مانند کاهش فقر، بهداشت، آموزش، برابری جنسیتی، رفاه اجتماعی، عدالت و صلح به‌طور مستقیم با فعالیت مددکاران مرتبط است. این نشان می‌دهد که مددکاری تنها رفع بحران لحظه‌ای نیست، بلکه نقشی بنیادین در ساختن آینده بهتر برای نسل‌های بعد دارد.
به همین دلیل دانشگاه‌ها و مراکز علمی جهان دوره‌های تخصصی مددکاری اجتماعی جهانی ارائه می‌دهند تا فارغ‌التحصیلان بتوانند در کشورهای مختلف فعالیت حرفه‌ای داشته باشند.
مهم‌ترین عامل گسترش مددکاری اجتماعی جهانی، افزایش چالش‌های مشترک بشری است.
تغییرات اقلیمی و نابودی منابع طبیعی، سیل‌ها، زلزله‌ها و طوفان‌های گسترده میلیون‌ها نفر را آواره و بی‌پناه کرده است. بحران کرونا نشان داد که سلامت دیگر موضوعی فردی یا ملی نیست. یک ویروس در یک کشور کوچک می‌تواند تمام جهان را درگیر کند.
در این شرایط مددکاران اجتماعی نقشی حیاتی نبردند. آن‌ها در کنار کادر درمان، وظیفه مدیریت روانی جامعه، حمایت از سالمندان و بیماران، رسیدگی به خانواده‌های کم‌درآمد و جلوگیری از فروپاشی روابط اجتماعی را بر عهده داشتند.
این نمونه روشن اثبات می‌کند که مددکاری اجتماعی یک نیاز جهانی است، نه یک فعالیت اختیاری.
مهاجرت بین‌المللی یکی از مهم‌ترین حوزه‌های مددکاری اجتماعی جهانی است. میلیون‌ها نفر از خانه خود رانده می‌شوند و به کشورهای دیگر پناه می‌برند.
در این مسیر، با مشکلاتی مانند تبعیض، نژادپرستی، فقر، خشونت، بحران هویتی و بی‌هویتی حقوقی مواجه می‌شوند. مددکاران اجتماعی وظیفه دارند از حقوق انسانی این افراد دفاع کنند، برای آنان خدمات آموزشی و اجتماعی فراهم نمایند و در صورت امکان، فرآیند ادغام فرهنگی سالم را تسهیل کنند.
در اروپا و آمریکا، مددکاران اجتماعی در مراکز پناهندگی، مدارس بین‌المللی و مراکز بهداشت اجتماعی فعالیت می‌کنند تا از کودکان مهاجر محافظت شود و خانواده‌ها بتوانند زندگی جدیدی بسازند.
در کنار مهاجرت، موضوع کودکان کار و قربانیان قاچاق انسان نیز یکی از بحران‌های جهانی است. مددکاران اجتماعی با سازمان‌های پلیس بین‌الملل، مراکز حمایتی و نهادهای حقوق بشری همکاری می‌کنند تا این قربانیان نجات یابند و بازتوانی شوند. کمک به آسیب‌دیدگان تنها غذا یا پناهگاه نیست، بلکه شامل درمان روانی، بازگشت اجتماعی، آموزش شغلی و بازسازی عزت نفس است.
این روند ممکن است سال‌ها زمان ببرد و حرفه مددکاری اجتماعی را به یک فعالیت تخصصی طولانی‌مدت تبدیل کرده است.
یکی دیگر از موضوعات مهم مددکاری اجتماعی جهانی، حمایت از زنان خشونت‌دیده است. در بسیاری از کشورها خشونت خانگی و اجتماعی علیه زنان به دلایل فرهنگی، اقتصادی یا مذهبی نادیده گرفته می‌شود. مددکاران اجتماعی باید در کنار آموزش حقوقی و حمایتی، راه‌های توانمندسازی اقتصادی را نیز فراهم کنند تا زنان وابسته اقتصادی به خشونت‌گران نباشند.
خشونت علیه زنان یک بحران جهانی است و آمارهای سازمان جهانی بهداشت نشان می‌دهد که در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته نیز همچنان یک مسئله جدی محسوب می‌شود.
از سوی دیگر، مددکاری اجتماعی در حوزه سالمندان نیز بخشی مهم از فعالیت‌های جهانی است. افزایش طول عمر و کاهش جمعیت جوان باعث شده است که بسیاری از کشورها با بحران سالمندی روبه‌رو شوند. سالمندان در معرض بیماری‌های مزمن، تنهایی، افسردگی و فقر قرار می‌گیرند.
مددکاران اجتماعی باید نظام‌های مراقبتی برای حمایت از سالمندان طراحی کنند. خانه‌های مراقبت سالمندان، خدمات اجتماعی خانگی، برنامه‌های مشارکت اجتماعی سالمندان و آموزش خانواده‌ها برای نگهداری از افراد مسن، همه از فعالیت‌های مهم در این حوزه هستند.
در سطح جهانی، مددکاری اجتماعی با فناوری نیز پیوند خورده است.
ایجاد خدمات دیجیتال مشاوره، سامانه‌های کمک‌رسانی آنلاین، آموزش‌های اینترنتی و پلتفرم‌های حمایتی، کمک کرده است که مددکاران اجتماعی بتوانند حتی در مناطق دورافتاده به افراد آسیب‌پذیر دسترسی داشته باشند.
بسیاری از موسسات بین‌المللی از داده‌کاوی و هوش مصنوعی برای تحلیل وضعیت فقر، تشخیص مناطق بحرانی یا برنامه‌ریزی برای کمک‌رسانی استفاده می‌کنند. این موضوع باعث شده است که مددکاران اجتماعی امروز علاوه بر مهارت انسانی، نیازمند مهارت فناوری نیز باشند.
مهم‌ترین چالش مددکاری اجتماعی در مقیاس جهانی مسئله نابرابری است. کشورهایی که دارای منابع بیشتر هستند، خدمات بهتری ارائه می‌دهند، در حالی که کشورهای فقیر با کمبود مددکار، کمبود بودجه و ضعف ساختار روبه‌رو هستند. این نابرابری باعث می‌شود که کمک‌رسانی به آسیب‌پذیرترین افراد جهان دشوار شود. یکی از اهداف اصلی مددکاری اجتماعی جهانی کاهش این فاصله و ایجاد عدالت اجتماعی است.
با وجود تمام تلاش‌ها، جهان هنوز در مسیر تحقق عدالت اجتماعی کامل قرار ندارد. بسیاری از کودکان به مدرسه نمی‌روند، میلیون‌ها نفر در فقر مطلق زندگی می‌کنند، هزاران انسان هر روز بر اثر جنگ، خشونت یا تبعیض آسیب می‌بینند. اما وجود مددکاری اجتماعی جهانی امیدبخش است. زیرا نشان می‌دهد که بشریت هنوز به ارزش‌هایی مانند همدلی، عدالت و حمایت اجتماعی پایبند است.
آینده مددکاری اجتماعی در مقیاس جهانی به سمت حرفه‌ای‌تر شدن، علمی‌تر شدن و بین‌المللی شدن می‌رود. دانشگاه‌های معتبر جهان دوره‌های تخصصی مشترک برگزار می‌کنند. سازمان‌های بین‌المللی قوانین حمایتی جهانی تدوین می‌کنند و کشورها برای حل مسائل انسانی با یکدیگر همفکری دارند. همچنین هوش مصنوعی و فناوری‌های دیجیتال می‌توانند برنامه‌ریزی و مدیریت بحران را سریع‌تر و دقیق‌تر کنند.
مددکاری اجتماعی جهانی به ما یاد می‌دهد که هیچ انسانی در جهان تنها نیست. اگر در یک نقطه جهان خشونت، فقر یا بی‌عدالتی رخ دهد، دیر یا زود اثر آن بر بقیه ملت‌ها نیز نمایان خواهد شد. بنابراین ساختن جهانی بهتر یک مسئولیت مشترک است.
هر مددکار اجتماعی در هر نقطه جهان بخشی از یک شبکه انسانی بزرگ است که هدف آن حمایت از کرامت و حقوق انسان‌ها است. حرفه مددکاری اجتماعی بخشی از آینده بشریت است، زیرا بدون عدالت اجتماعی هیچ توسعه‌ای پایدار نخواهد بود.
